Skip to main content

Badania genetyczne potwierdzają odrębność środkowoeuropejskiej subpopulacji wilka

Dzięki ograniczeniu lub całkowitemu zakazowi polowań wilki występują obecnie w większości europejskich krajów. Aby skutecznie zarządzać ochroną gatunku konieczne było wyznaczenie transgranicznych jednostek zarządzania, nazywanych także subpopulacjami. Dzięki nim możliwe było planowanie działań na rzecz ochrony wilków w obrębie jasno wytyczonych biologicznych jednostek, a nie w granicach poszczególnych państw. Propozycję zasięgu subpopulacji, opartej głównie na kryteriach geograficznych, ekonomicznych i demograficznych, opracowali specjaliści z Large Carnivore Initiative for Europe IUCN – grupy ekspertów komisji ds. przetrwania gatunków Światowej Unii Ochrony Przyrody.

W pracy, która ukazała się 3 maja br. na łamach Wildlife Biology, międzynarodowy zespół badaczy pod kierunkiem specjalistów z Uniwersytetu Gdańskiego i Uniwersytetu Warszawskiego, przedstawił argumenty za rozróżnieniem bałtyckiej i środkowoeuropejskiej subpopulacji wilka. Biorący udział w analizie naukowcy z Austrii, Belgii, Białorusi, Czech, Danii, Holandii, Litwy, Luksemburga, Niemiec, Słowenii i Polski, w tym eksperci ze Stowarzyszenia dla Natury „Wilk”, wskazali na istotne genetyczne różnice pomiędzy oboma subpopulacjami. Różna frekwencja alleli (czyli wersji sekwencji genetycznych) w subpopulacji bałtyckiej i środkowoeuropejskiej pozwala na wyodrębnienie obu grup. Wskazuje także na demograficzną niezależność obu subpopulacji oznaczającą stosunkowo niski poziom krzyżowania się osobników pomiędzy nimi.

Środkowoeuropejska populacja wilka rozszerza swój zasięg na zachód kontynentu. Obecnie obejmuje głównie zachodnią Polskę oraz wschodnie i północne Niemcy, jednak grupy rodzinne tych drapieżników rejestrowane są już w nizinnej części Czech, Danii, Holandii i Belgii, a pojedyncze osobniki dotarły także do Luksemburga. Jak wskazują badania genetyczna odrębność wilków z populacji środkowoeuropejskiej związana jest z silnym działaniem tzw. efektu założyciela. Te wilki, które pierwsze dotarły na rekolonizowane obszary pozostawiły tu najwięcej swoich potomków, a co za tym idzie swoich genów. Efekt założyciela istotnie wpłynął na genetyczną odrębność lokalnej populacji. Podobne zjawisko obserwowano wcześniej w Alpach, gdzie osiedliły się wilki pochodzące z Półwyspu Apenińskiego. Obecnie obie subpopulacje traktuje się więc jako dwie niezależne jednostki.

Wydzielania transgranicznych subpopulacji pomaga dokładniej ocenić zagrożenia i lepiej planować działań na rzecz ochrony gatunków. Przykładem jest Czerwona Lista Gatunków Zagrożonych IUCN (Światowej Unii Ochrony Przyrody), w której stopnie zagrożenia określa się dla poszczególnych subpopulacji. Środkowoeuropejska subpopulacja wilka ma tam obecnie status narażonej (Vulnerable).

Kontakt

dr hab. Sabina Pierużek-Nowak – prezes
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
+48 606 110 046

Śledź nas


© 2022 Stowarzyszenie dla Natury „Wilk”. All rights Reserved.   Powered by Indico.pl / mapa witryny